Diş eti (gingiva) her dişin boyun kısmının etrafında bulunan ve dişin görünen kısmının altını bir yaka gibi saran, soluk pembe renkli, portakal kabuğu gibi pürtüklü yapısı olan mukoza dokusudur. Serbest diş eti ve yapışık diş eti olarak iki bölümden oluşur. Serbest diş eti 1-1,5 milimetrelik daha gevşek yapıdadır. Burası adeta bir cep gibidir. Devamında yapışık diş eti bulunur. Rengi ırklara ve genetik faktörlere göre değişebilir. Örneğin daha koyu tenlilerde koyu kahverengiye kadar değişik renklerde diş eti görmek mümkündür.
Diş eti çekilmesi, bu dokunun dişi veya diş kökünü açığa çıkaracak şekilde geri çekilmesidir. Bazen de sadece kök yüzeyi açığa çıkmaz, çekilme sonucunda diş eti ve diş arasında derin cepler veya boşluklar oluşur. Buralara bakteriler yerleşir ve diş eti iltihabı (gingivitis) meydana gelir.
Neden diş etimiz çekilir?
Diş eti çekilmesinin en başta gelen nedenlerinden biri çok sert kıllı fırça kullanmak, hatalı fırçalama ve fırçalarken aşırı kuvvet uygulamaktır. Özellikle sağ elini kullanan kişilerde sol taraf alt üst çene dişlerinde çok belirgindir. Bunun dışında şiddetli düzeyde diş çapraşıklığı, yoğun diş taşı birikimi, ortodontik tedaviler, sigara, kontrol altında olmayan sistemik hastalıklar, hatalı yapılmış restorasyonlar, dişleri sıkmak veya gıcırdatmak, hamilelik, ergenlik, menopoz gibi hormonal değişiklikler, kalp, depresyon, doğum kontrol ilaçları gibi pek çok neden vardır.
Diş eti çekilmesini nasıl anlarız?
Çekilmiş kök yüzeyinin rengi kendi diş rengimize göre daha sarımsıdır. Ya da özellikle soğuk bir şey yiyip içtiğimizde aniden çekilmiş bölgede hassasiyet yada ani bir ağrı hissedebiliriz. Bazen de çekilmiş diş etinin olduğu dişimiz diğerlerine göre daha uzamış görünür.
Diş eti çekilmesini oluşturan sebebe ya da sebeplere yönelik tedavi uygulanır. Bu tedavilerin en başında; eğer çok sert bir fırça kullanıyorsak orta sert veya yumuşak bir fırçaya geçmek, hatalı ve aşırı şiddetli fırçalama alışkanlığını bırakmak, diş etinden dişe doğru süpürür tarzda fırçalamaya geçmek gelir. Bu basit doğru fırçalama hareketinin gençlerde bir miktar diş etinin eski yerine doğru hareketlenmesini sağladığı görülmüştür (tırmanan ataşman).
Çekilmiş diş etinin olduğu bölgede diş taşı oluşmuşsa o bölgede veya tüm ağızda yaygın olarak ödemli, parlak, kırmızı renkli diş eti görürüz. Çoğu zaman dokunmayla, fırçalamayla kanamalıdır. Ağızda kötü bir koku olabilir. Artık diş eti iltihabı yani gingivitis başlamıştır. Diş eti çekilmesi bakterilerin işe karışmasıyla gingivitise, diş eti iltihabı da diş eti çekilmesine neden olabilir. Hangisinin önce başladığı tavuk yumurta paradoksuna benzer…
Diş taşı temizliği yapılarak diş eti sağlığına kavuşur. Düzenli ağız bakımıyla diş eti çekilmesinin önüne geçilir.
Eğer diş eti iltihabı tedavi edilmezse, dişi çene kemiğine bağlayan dokularda ve kemikte yıkım oluşabilir. Bu periodontitistir. Kronik periodontitis, agresif periodontitis, kronik hastalıklarla beraber görülen periodontitis ya da nekroz oluşturan periododntitis gibi çeşitleri vardır.
Estetik problem meydana getiren durumlarda periodontitis için diş eti cerrahisine başvurulur. Amaç açık kalan kök yüzeyini greft dediğimiz doku parçasıyla kapatmaktır. Bunun için kişinin kendi damağından yada çekilmenin yanındaki bölgeden ince bir doku kullanılır.
Günde iki kez iki dakikamızı ayırarak, aksi bir durum olmadıkça orta sert kıllı bir fırçayla diş etinden dişe doğru süpürür tarzda fırçalayarak diş eti çekilmesinin önüne geçebiliriz. Gün içinde bir kez diş ipi kullanabiliriz. Fırçalarken kanama olması işlerin yolunda gitmediğini gösterir. Eğer düzenli fırçalamaya rağmen geçmiyorsa en kısa zamanda bir diş hekimi ziyaret edilmelidir.
Sağlıklı olmak elimizde…
