Sevgili okuyucularım, bir ay aradan sonra yine Koçlukta Yaklaşımlara kaldığımız yerden Çözüm Odaklı Terapi – 2 ile devam ediyoruz. Sayfama hoş geldiniz.
Öncelikle daha önceki yazılarımda hangi yaklaşımları bulabileceğinizi özetlemek isterim. Varoluşçu yaklaşım, Bilişsel Davranışçı Terapi ve Pozitif Psikoloji, Gestalt Terapi ve NLP (Neuro Linguistik Programming) gibi koçluğun etkilendiği yaklaşımları bulabilirsiniz. Bugün ise sizlerle Çözüm Odaklı Terapi Kuramından koçluğun etkilendiği, koçluk mesleğinin de kullandığı bölümleri kalemim döndüğünce anlatmaya, çok daha doğrusu yazmaya çalışacağım. Umuyorum ki yine çok faydalı, koçluk mesleğinin gelişimine katkı sağlayacak ve belki de bambaşka bir açıdan bakmanızı sağlayacak bilgiler bulacaksınız. Zira sizlerden aldığım geribildirimler hep bu yönde.
Çözüm odaklı kısa terapi yaklaşımının tarihsel sürecini Çözüm Odaklı Terapi yazımda bulabilirsiniz.
Biraz bu terapinin en önemli unsurlarını hem hatırlayalım, hem de koçluk mesleği ile bağlantılarını bulalım.
- Değişimin sürekli olarak gerçekleşebileceğine inanılır. Koçluk da tıpkı bunun üzerinde durur ve tamamen bir değişim modelini ele alır. Gerek bilişsel, gerek davranışsal olarak.
- Çözüm odaklı terapide semptomların altında ciddi bir neden olması gerekmediğine inanılır.
Koçluk da geçmiş ya da semptomlarla ilgilenmez, şu an anda olunan durum ile gelecek arasında bağlandı kurar. Peki şimdi bu noktadan ileriye nasıl geçersin? - Geleneksel terapilerde eksiklik ve patoloji belirlenip düzeltilmeye çalışılırken patolojiye bu kuramda bakılmaz.
Koçluk, patolojik hiçbir bulgu ile ilgilenmez. Eğer ciddi patolojik bulgular var ise de o kişilere koçluk yapılmaz, yapılamaz. Hatırlayın sevgili okuyucularım; Koçluk tam ve bütün bireyler ile uygulanan potansiyel güçlendirme görüşmeleridir. - Semptomların bulunup ortadan kaldırılması faydasızdır.
Koçluk semptom bulmayı amaçlamaz. Kişinin geçmişini irdelemez. Koçluk yapılacak kişinin travma ile ilgili bağlantısı varsa ve ileriye gitmesini engelliyorsa da bir uzmana gidilmesi önerilir. - Danışanların güçlü yanları ve bunun için kaynakları var olduğuna inanılır.
Koçluk Swot analizinin en çok kullanıldığı sektördür. Kişinin tüm aktif ve pasifini yani güçlü ve zayıf yönleri, fırsatları ve tehditleri çalışması ile kişinin kendine uzaktan bakmasını sağlar. Biliyor musunuz çok da kolay bir çalışma değildir. Çok müşterim oluyor güçlü yönlerini keşfetmemiş ya da zayıf yönlerini. Bununla ilgili ilerleyen yazılarda Swot analizini tek olarak kaleme alacağım. - Danışanın değişimin sürekli olduğunu anladıkları zaman bu şekilde davranacaklarını inanırlar.
Koçlukta değişimin kişinin kendi seçimi ile olabileceği ve de kişilerin her daim sürekli değiştiği inancına sahip bir meslektir. Kişiler kurgusal düzlemden çıkarlarsa değişimin çok daha pozitif fayda sağlayacağına inanırız. - Danışanın terapiye dirençli olduklarına inanılmaz.
Koçluk bu noktada ayrılıyor. Çünkü koçluk hizmeti alanlar eğer ki psikolojik ya da patolojik bir durum içinde iseler direnç gösterirler. Direnç durumunda yukarıda yazdığım gibi yine bir uzmana gidilmesi önerilir. - Yüzeysel ve kısa müdahalelerin oldukça etkili olduğuna inanılır.
Koçluk görüşmeleri 8 görüşme olarak yapılmaktadır. 8 görüşme sonrası 2 ay ara verilmesi gereklidir. Bu noktada çözüm odaklı terapi ile de benzer özellik gösteriyor diyebiliriz. Buradaki amaç bağımlı ilişki oluşturmamaktır. - Şikayeti çözmek için şikayet hakkında çok şey bilmek gerekli değildir.
Yine koçluk da aynı şeyi savunur. Örneğin; bir birey iş yerinden şikayet ediyor. Burada yetkin bir Koç her şeyi bilmeye çalışmaz tam olarak çözülmesi gereken ihtiyaca yoğunlaşır. Öyle ki yeni koçların en çok başına gelen de budur. Bir şikayetin her boyutunu dinlemek çözüm getirmez, tam tersine dedikodudan öteye gitmez. Bu uzun bir sohbet olur, başka bir şey olamaz. - Hızla değişim her zaman mümkündür.
Koçlukta bu çokça gördüğümüz bir durum. Gerçekten istekli bir müşteri çok kolaylıkla ve hızla değişim gösterebilir. Bir Koç ile çalışan gençlerin cep telefonu kullanma konusunda hızla değişimleri ortada bir gerçektir. Ya da Yönetici Koçluğu olana yöneticilerin hızla yükseldiği bu da bir örnek olarak buraya yazacağım bir gerçektir. Öğrenci koçluğu yine öğrencileri kısa sürede ders çalışma stillerini değiştiren bir gerçektir. - Mümkün olmayan şeyleri değildi kolay ve erişilebilir şeylere odaklanmak başarıyı sağlayacaktır.
Koçlukta eylem planları adımımız tam da yukarıda yazılan ile aynı doğrultudadır. Eylem planları kolayca uygulanan hedefler ile tanımlanır. Yine bu bir başka ayki yazımda uzun uzun anlatacağım bir yazım olacak.
Sevgili okuyucum, eğer sen de koçluk mesleğine benim gibi aşk ile bağlıysan bu yukarıda yazdığım sayısını çok daha fazla arttırabileceğim maddelerin neredeyse hepsinin koçluk mesleğinin içerisinde olduğunu fark etmişsindir. Sadece danışan yerine biz koçlar ne diyorduk; müşteri en büyük fark tabii ki bu.
Bu kuramın sürecini de şöyle açıklarsak zamanın sınırı olan 5-8 oturum ya da 6 -12 oturum arasında gerçekleşen bir terapi sistemidir. Sorunları tanıma ve değerlendirme ile başlar, hedef sorunların seçilmesiyle devam eder daha sonra hedef sorunlar önceliklerine göre sıralanır, konuyu spesifik hale getirme ile devam eder amaçlar belirlenir ve aksiyon üzerinde durularak sözleşmenin hazırlanması ile planlama ve uygulama ile devam eder daha sonrasında da son oturum ile Çözüm odaklı terapi son Son oturum çok önemlidir yerine getirilen tüm görevlerin sorun çözme becerilerinin gözden geçirilmesi ile mesleki çalışma sonlandırılır. Yukarıda yazdığım gibi koçlukta 8 görüşmedir.
Koçluk görüşme süreçlerinin nasıl olduğuyla ilgili yazımı okuyabilirsiniz.
Ve koçluk o kadar muhteşem ki sürekli olarak klinik özelliği olan kişiler ile çalışan birçok meslek grubu var iken sağlam, ancak bir desteğe ihtiyaç duyan kişilerin günlük bir sorunda bile herhangi bir tanı, patolojik bir semptom olmadan da kendi çözümlerine sadece bir ortak, bir yol arkadaşı istemeleri kaçınılmazdı. Bu nedenle buradaki açıklıkla koçluk mesleği oluştu. Yeni bir iş yeri açmak isteyen bir insanın da bir psikoloğa gittiğini duymuyorum ya da görmüyorum diyebilirim. Bu verdiğim örneği ele alırsak görüşmelerde direnç bir alt yapısal başka bir bulgu olduğunda tabii ki bir uzmana yönlendirme yapıyoruz ki yukarıda özellikle belirttim. Umuyorum beğenirsiniz.
Ve hepinizi çok seviyorum.
