Depresyon, bir duygu durumu bozukluğudur. Depresyondaki bireyler çökkün bir ruh haline sahiptirler. Haz almama (anhedoni) yaşarlar. Eskiden yapmaktan zevk aldıkları şeyleri yapmak istemezler. Geçmiş yaşantılarına fazlaca odaklanırlar. Pişmanlık, suçluluk, değersizlik duyguları yaşarlar. İçinde bulundukları bu duygusal durumdan hiç kurtulamayacaklarını düşünürler. Depresyondaki bireyler için hayatta hiçbir şey düzelemez gibi gelebilir ve hayat hep böyle devam edecekmiş gibi gelir; bu depresyon girdabından kurtulamayacaklarını düşünürler.
Depresyondaki bir bireyin neler düşünüp neler hissedebileceğini temsili bir metinde inceleyelim: “Çok zor zamanlar yaşıyorum; başkasının bilemeyeceği, anlayamayacağı şeyler. Her şey çok korkutucu geliyor, rüyalarıma giriyor, oralarda da korku içindeyim. Kalbimde bir ağırlık var. Sürekli ağlamak istiyorum, bir şeyi değiştirmeyeceğini bildiğim halde. Eskileri düşünüyorum; o zamanları çok özlüyorum. O zamanlardaki sağlığımı, eksik de olsa mutluluğumu… Şimdi ise her mutluluğum sahte bir rolden ibaret. Hiçbir şeyden zevk alamamak ve her an hüzün, korku yaşamak ne acıymış. Kendimden hiç bu kadar nefret etmemiştim. Sanırım diplerdeyim. Belki de tam dipler değildir ama yaşadıklarımın en dibi, en zifiri karanlık dönemimdeyim. Çok mutsuzum, bazen ölüp kurtulmak istiyorum ama ölmek kurtuluşum mu bilmiyorum.” şeklinde düşünebilir, hissedebilirler.
Peki depresyonu kontrol edebilmek, onunla başa çıkabilmek için neler yapılabilir? Öncelikle size yürüyüşe çıkın, temiz hava alın, eskiden hoşlandığınız şeyleri yapın, sevdiklerinizle bir arada olun demeyeceğim. Çünkü büyük ihtimalle bunları yapacak gücünüz ve isteğiniz olmayacak; birkaç kere deneseniz de tekrar aynı döngüye girip kendinizi suçlayabilirsiniz. Belki de şu an okurken bile “Aaa, evet, böyle” diyor olabilirsiniz. İsteksizliğinizle bile başa çıkmaya gücünüz yetmiyor, isteğiniz kaybolmuş olabilir. Bu duygulardan kurtulsam, eskisi gibi huzurlu olsam, o yaşananlar yaşanmasaydı diye sürekli bir sorgu halindesiniz. Şimdi size birkaç deneyebileceğiniz yöntemden bahsedeceğim:
İlk olarak, kendinize merhamet edin, hoşgörülü olun. Hayata tutunmak için, düzelmek için mücadele ediyorsunuz; kendinizi tebrik edin. İkinci olarak, bu yaşadığınız duygular ve içinde bulunduğunuz durum sonsuza kadar sürmeyecek; bunu kendinize sürekli söyleyin. Şunu kendinize hatırlatın: “Elbet bir gün bu da geçecek, yine gelecek için umutlarım olacak, yine yapmaktan keyif aldığım şeyler olacak. Şu an sadece zorlanıyorum, kendi içsel savaşımı veriyorum. Bunu da atlatacağım. Birçok şey geçip gittiği gibi bu da geçecek.”
Duygu günlüğünüz olsun. Her gün olmasa da içsel sürecinizde ilerlemenizi görmeniz, kendinizi daha iyi tanımanız ve süreci daha sağlıklı atlatmanız için denenebilir. Duygular görülmek ister; ifade edildikçe kendinizi başlangıçta rahatsız hissedebilirsiniz, bazı duyguları ifade etmekte zorlanabilirsiniz; ancak bir yerden başlayıp devam ettikçe daha rahat ve huzurlu hissedeceğinizi deneyimleyeceksiniz.
Süreç hemen bitsin istiyorsunuz, bu durumdan hemen kurtulayım ve ben de mutlu, huzurlu, hayatı için çabalayan bir insan olayım istiyorsunuz. Depresyon bir süreçtir; bir günde sihirli bir değnek size dokunup her şey birden düzelmeyecektir. Bu süreçte psikolojik destek almakta yarar vardır ve ciddi bir durumdaysanız, psikiyatriste giderek doktorun yönlendirmesiyle ilaç tedavisiyle süreci devam ettirebilirsiniz. Değerli insan, depresyonun sizi kontrol etmesine izin vermeyin; onun size hükmetmesine izin vermeyin. “Depresyondayım” değil, “depresyon bana hükmediyor” şeklinde dilinizi, düşüncelerinizi değiştirin. Sağlıcakla kalın.
