Bugün arsa yatırımı ile ilgili konuşmak istiyorum. Arsa en iyi yatırım mıdır? Arsa en iyi yatırımdır diyenlerin buna ilişkin bazı söylemleri var. Bunları beraber tartışacağız. Benim asla şu en iyi yatırımdır gibi bir söylemim yok. Bana göre, içinde fırsat barındıran her yatırım en iyi yatırımdır.
Arsa en iyi yatırımdır diyenlerin buna ilişkin sunduğu kanıtlardan biri şu: Dünyada toprak üretilemez, diyorlar. Dolayısıyla bir yerlerden altın, gümüş çıkartabilirsin, bir yerlere ev inşa edebilirsin. Yani her şey bir şekilde üretilirken toprak üretilmiyor. Ev alıyorsun, 10 sene sonra evinin değeri düşüyor, araba alıyorsun, arabanın değeri düşüyor ama toprak aldığın zaman, hiçbir şey yapmasan bile, aradan 50 sene de geçse aynı toprak ve değeri aynı.
Ama buna karşı da benim şöyle bir düşüncem var: Örneğin Hollanda’da deniz doldurulup ülke büyütülmüştür. Yani denize toprak yığıyorlar ve yeni topraklar elde ediyorlar. Bu, ülkemizde de yapılıyor. İstanbul Maltepe sahilde ben yaşadım. O kısımlardaki toprakların tamamı doldurma, hatta o sahil yolu da doldurmadır. Trabzon’a gitmiştim, orada da sahil yolu toprak doldurmadır ki Türkiye’de çok fazla bu şekilde denizlerin, göllerin karaya dönüştürüldüğü yerler var. Dolayısıyla toprak istenilirse üretilebilir. Denizleri, gölleri karaya dönüştürebiliriz.
İkinci olarak da şunu söylemek istiyorum: Konut almakta dolaylı olarak toprak almaktır. Şu binada 8 tane daire var. Ben bu evi alınca, bu evin üzerinde bulunduğu arsanın otomatik olarak ortağı oluyorum. Aşağıdaki arazinin 8’de 1’i bana ait. Yani emlak ve arsa yatırımı aslında birbiriyle bağlantılı yatırımlar. Sen, “ben konut yatırımı yaptım” deyince, dolaylı yoldan arsa yatırımı yapmış oluyorsun.
Evet, arsa en çok kazandıran yatırım olabilir ki bana göre de arsa en çok kazandıran yatırımdır. Fakat işi bilmiyorsan, bu işten kazanç sağlaman çok zor olur. Eğer arsa yatırımcısı olmak istiyorsan, bu işi öğrenmen gerekiyor. Konut alırken ne yapıyorsun? Ya da konut satarken ne yapıyorsun? “Abi yan taraftaki 3+1 daire var, ya 3 milyona satmışlar.” Bakıyorsun, o daire ile benim daire zaten birebir aynı gibi, bir şey demek ki, benim daire de o kadar eder, çok fazla bir şey bilmene gerek yok. Ama arsa yatırımı ayrı bir uzmanlık gerektiriyor. İkinci sıkıntılı bir durum ise arsa yatırımında, konut kredisi gibi bir kredi yok. Evet, bazı bankalar imarlı arsa kredisi veriyor fakat verilen bu kredi, konut kredisi gibi avantajlı değil ve sadece imarlı arsalara veriliyor. Oysa arsa işine girip güzel kazançlar sağlamak istiyorsanız, imarsız arsa, tarla, bunun gibi yerleri almalısınız ki, 5 sene sonra siz bu işten yüksek kazançlar sağlayabilesiniz. Öbür türlü, imarlı arsa aldığında, atı alan zaten Üsküdar’ı geçmiş. Arsa yatırımı yapacaksan, ben arsa alarak para kazanacağım diyorsan, altını çizerek bir kez daha söylüyorum, imarsız arsa alman lazım.
İmarsız arsa yatırımında ise geleceği öngörebilmek çok önemli. Ya da şöyle olabilir: Belediye meclisi bir karar aldı ve X yerdeki imarsız arsa üzerinde bir proje düşünüyorlar. Sen de bundan haberdar olduysan, o arsayı ucuza kapatıp, söz konusu proje resmiyet kazandığında satabilirsin. Fakat bunu kaç kişide, kaç kişi yapabilir? Çok zor. Dolayısıyla ya doğal bir yeteneğin olacak, “Abi böyle bir yer var, ben diyorum ki, 2 sene sonra burada böyle böyle şeyler yapılır, biz bu arsayı alalım.” Böyle kişiler var. Bu kişilerde böyle bir yetenek var zaten, çoğu zengin kişiye bakın, bu şekilde aldıkları arsalarla zengin olmuşlardır. Benim belediyede adamım yok, doğal arsa okuma becerim de yok, ben nasıl arsa yatırımı yapacağım? Biraz bunu anlatacağım.
Tabii, bu tip imarsız arsa tarladır, bu tip yerlerdeki ikinci sıkıntı, genelde bunların hisseli olması. Adamlar babasından dedesinden miras kalıyor, hisseli arsa almanın bir çok sıkıntısı var. Hisseli arsa alımını önermiyorum. Video uzayacağı için onu başka bir zaman anlatayım. Yani bakın seçenekler yavaş yavaş azalmaya başladı.
Bugün Ankara’daki imarsız ve hisseli olmayan arsa fiyatlarına baktım. Ankara Kalecik ilçesinde bir arsa var, fiyatı 69 bin lira, toplamda 582 metrekare, yani metre kare fiyatı 119 lira. Uygun mu? Uygun fakat merkeze uzaklığı fazla. Sen burayı alır ve 20 sene beklersen, gerçekten güzel para kazanırsın. Fakat merkeze yaklaştıkça fiyatlar da artacak. Bu sefer 20 sene değil, 5 sene beklemen yeterli olacak. Arsa yatırımında en önemli kriter merkeze yakınlık. Merkeze ne kadar yakın olursa, senin bu işten kar etmen o derece hızlı olur. Merkeze uzak bir yerse, o zaman 5 sene değil, bazen 10 sene, bazen 20 sene beklemen gerekir. İmarlı yerlere yakın yerlerin fiyatı, yakınlıkları nispetinde yüksektir.
Arsa yatırımında kira geliri olmaması bir dezavantaj ama artık tarlaları da kiraya vermek mümkün. Eğer uygun bir tarla ise, neden kiraya verilmesin? Bu da yapılabilir. Sonuç olarak, arsa en çok kazandıran yatırım aracıdır diyebiliriz fakat bununla birlikte insanı en çok bekleten yatırım aracıdır. Dolayısıyla 20 yaşında ya da 30 yaşında olan takipçilerim bu tip arsa yatırımları yapabilir çünkü 10 sene beklemek onlar için uzun bir süre değil ama 50 yaşında 60 yaşında birinin arsa yatırımı yapmasını çok mantıklı bulmuyorum.
