Günümüzde adlarını sıkça duyduğumuz ama aslında tam olarak neleri ifade ettiğini bilmediğimiz meşhur mutluluk hormonları yer alacak bu yazıda…
Serotonin, Dopamin, Oksitosin ve Endorfin
Hormonlar; duygularımız ve ruh halimizle birlikte kalp atış hızı ve sindirim gibi bir çok görevde bulunur.
Serotonin; Duygudurum dengeleyicisidir. Mutluluk, canlılık ve zindelik hissi verir. Eksikliğinde yorgun, huzursuz, depresif hissetmemize neden olur. Güneş,B12 ve B ve D vitaminleri, doğa yürüyüşleri, egzersiz ve masaj serotonin hormonunu arttırmaktadır.
Dopamin; duygusal tepkiler vermemizi sağlar, yani en genel anlamıyla hareketlerimizden sorumludur. Sosyal becerilerimizde önemli rol oynamaktadır. Keyif alınan işler yaptığımızda dopamin seviyesinde ciddi bir artış gözlenir. Dopamin; beynin haz alma kısmından sorumludur. Fazla miktarda salgılanması vücudumuzun gereksiz tepkiler ve hareketlerde bulunmasına da neden olur. Tikler buna bir örnektir. Az miktarda salgılanması ise mani ve halüsinasyonlar görülür. Dürtüsel davranışlar ortaya çıkar. Düşünme ve bellekle ilgilini olan Prefrontal Cortex çoğunlukla dopaminle ilgilidir.
Oxsitosin; bağlılık hormonudur. Toplumda aşk hormonu olarak da bilinir. Doğum sırasında, bebeği emzirme döneminde ve cinsel ilişki esnasında salgılanır. Kortizol seviyesini düşürerek stresi azaltır. Ağrı eşiğinin yükselmesini sağlar. Sarılmak ve insanlarla temasta bulunmak oksitosin seviyesini arttırır. Bireyselliğin arttığı bu yüzyılda İngiltere ve çoğu Avrupa ülkesinde sarılma merkezleri kurulmaktadır. Türkiye tokalaşma ve teması seven bir ülke olsa dahi bizim toplumumuzda da ebeveyn tutumları incelendiğinde üzerinde konuşulması gereken önemli bir hormon olarak karşımıza çıkmaktadır.
Endorfin hormonu ise agrının seviyesini azaltmak ve sinirlerimizi yatıştırmamızı sağlar. Ağrı kesicilerin gördüğü işlevi vücudumuzdaki endorfin hormonu gerçekleştirmektedir. Bilimsel araştırmalar sonucu endorfin morfinden 30 kat daha etkilidir. Aynı zamanda mutluluk hormonu olarak da adlandırılan endorfin heyecan, egzersiz, cinsel ilişki, duş ve suyla temas edilen ortamlarda salgılanmaktadır. Alkol almak, meditasyon, spor, acı biber tüketimi ve ultraviyole ışık da endorfin hormonunun salınımını arttırmaktadır.
Doğal faktörlerin dengeli bir ruh hali ve mutluluk hormonlarımız üzerinde çok önemli bir yere sahip olduğunu unutmamalı ve hayat telaşı içerisinde mümkün olduğunca gerçekleştirmeye çalışmalıyız.