Okullarda Ruh Sağlığı Hizmetleri’nin Sunulmasında Rehber Öğretmenin Rolü
Ruh sağlığı en genel tanımıyla bilişsel, duygusal ve davranışsal iyilik halidir. Ruh sağlığı anne karnından başlayan ve ölüme kadar uzanan süreci kapsamaktadır. Bu süreçte bireyin hiç şüphesiz hayatının büyük bir kısmını geçirdiği okul hayatındaki ruh sağlığı da önemli bir konudur. Okullarda ruh sağlığı alanıyla ilgilenen alan rehberlik servisleridir.
Bu servisin yetkilileri Psikolojik Danışma ve Rehberlik alanından mezun olan Okul Psikolojik Danışmanları diğer bir adıyla Okul Rehber Öğretmenleridir.
Okul rehberlik hizmetlerinin görev ve amaçları bulunan okul kademelerine göre de değişiklik göstermektedir. Örneğin, Okul öncesi eğitimde rehberlik hizmetlerine bakacak olursak başlıcaları, çocukların tüm gelişim alanlarını takip etme, her eğitim kademesinde olduğu gibi okula yeni başlayan öğrencilerin ve bunun yanında velilerin oryantasyon sürecinde onlara destek olmak, okula uyum sıkıntısı yaşayan öğrencilerle özel olarak ilgilenmek, çocuğun güçlü yanlarının fark edilmesi; gelişim alanlarının desteklenmesi gibi hizmetleri sıralamak mümkündür. Bu hizmetlerin yürütülmesinde sorumluluğun önemli bir kısmı okul rehber öğretmenlerindedir. Okul öncesi eğitim çağında bir öğrencinin hayata atılmasında, kendisini tanımasında ve eğitim hayatına adım attığı bu dönemin sağlıklı bir şekilde gelişmesinde rehber öğretmenin önemi açıkça ortadadır.
İlköğretim kademesindeki okul rehberlik hizmetlerinde rehber öğretmenin görevlerine bakacak olduğumuzda öğrencilere sorumluluk kazandırma, zaman yönetimi becerisi kazandırma, verimli çalışma bilinci ve alışkanlığı kazandırmaya yönelik çalışmalarla öğrencilerin akademik hayatları için geliştirici ve iyileştirici çalışmalarda bulunmak rehber öğretmenin görevlerindendir. Akademik başarısının yükselmesi öğrencinin ruh sağlığını da olumlu yönde etkileyeceği göz önüne alındığında bu çalışmaların öğrenci için önemli hamleler olduğu görünür bir gerçektir.
Aynı zamanda bu kademede öğrencilerin hayal gücünü geliştirebilmeleri, sağlıklı iletişim, ilişkiler kurabilmeleri için de yine rehberlik hizmetlerine başvurulur. İlköğretim aşamasında özellikle öğrencilerin sağlıklı sosyal kişilik kazanabilmelerinde rehber öğretmenin gözlemleri ve iyileştirici çalışmaları büyük önem taşımaktadır.
Son olarak ortaöğretim kademesi, lise dengi okullarda sunulan rehberlik hizmetlerinin amaçlarına bakılacak olduğunda, öğrencilerin olumlu benlik geliştirebilmelerinde, sorumluluk almalarında, sorunlarını fark edip çözümler üretebilmelerinde yine okul rehber öğretmenlerine büyük görevler düşmektedir. Lise hayatında öğrencilerin büyük dönüm noktalarından biri olan meslek seçimi konusunda öğrencilere mesleki rehberlik çalışmaları yaparak onlara üniversite hayatına hazırlanmalarında yardımcı olmak da yine rehber öğretmenin sorumlulukları arasındadır.
Toparlayacak olursak, ruh sağlığı alanında rehberlik hizmetleri bireyin doğumundan ölümüne kadar var olan, hizmet veren bir süreçtir. Hayatının önemli bir kısmını okullarda geçiren insanlar için ruh sağlığı hizmetlerine kolayca ulaşabilecekleri yer okullarda “Okul Rehberlik Servisi” dir. Bu serviste en yetkili olan kişi okul rehber öğretmenleridir. Her okulun kendisine ait, her kademenin kendisine ait bir rehberlik planı mevcuttur. Bunun yanında rehberlik hizmetlerinin tüm kademe için geçerli olan genel ilkeleri de mevcuttur. Rehberlik hizmetlerinin okullardaki uygulayıcıları olan okul rehber öğretmenleri, öğrencinin kendisini tanımasına yardımcı olmaktadırlar. Sosyal bir varlık olan insanın çevresiyle sağlıklı iletişim kurabilmesi, sosyalleşebilmesine de yardımcı olmaktadır. Bireylerin karşılaştıkları problemleri yine kendi yöntemleriyle çözebilmelerinde önderlik etmektedirler. Bu açılardan bakmış olduğumuzda okul rehber öğretmeni, öğrencinin eğitim hayatına başladığı ilk andan eğitim hayatının son basamağına kadar öğrencilerine ruh sağlığı hizmeti sunmaktadır. Toplumların kalkınabilmeleri için ruh sağlığı yerinde olan, kendini tanıyan, yapabilecekleri ve yapamayacaklarının bilincinde olan öğrencilerin yetiştirilmesinde kuşkusuz rehber öğretmenin sorumluluğu büyüktür.
Konuk Yazar: Psk. Danışman Hazal Yıldırım
