Aşk, duygularımız, düşüncelerimiz ve davranışlarımızın bütüncül bir öğesidir.
Oldukça karmaşık olan bu öğe, kişiler arası ilişkilerimizin tamamlayıcı bir faktörü olarak karşımıza çıkabilmektedir.
Alanyazın incelendiğinde aşka dair pek az çalışma yayınlandığı görülmektedir. Kuramlara göre aşkın tanımı değişebilmekle birlikte, her birey için başka bir anlam ifade edebilmektedir. Nasıl ki her bir insan biricik ise, duygu, düşünce ve davranışlarının bir bütünü olarak ele aldığımız aşk kavramı da onu yaşayan insan için farklılaşmaktadır. Freud için aşk yüceltilmiş cinsellik iken Fromm’a göre ilgi, sorumluluk, saygı ve anlayış olarak nitelendirilmektedir (Atak ve Taştan, 2012). Bir kuramcıya göre bağlanma davranışı, başka bir kuramcı için yakınlık, tutku ve bağlılık alt başlıklarına sahip bir kavram olan aşk, bir diğeri için bilişi devreden çıkaran, geçici bir bağımlılık ve vücudun verdiği bir tepki şeklinde açıklanabilmektedir.
Aşkın açıklanmasında bazı araştırmacılar ise aşkın çeşitleri üzerine yoğunlaşmışlardır. Aşkı çeşitlere ayıranlardan biri olan Stenberg, yakınlık, bağlılık, tutkuyu her bir açıya denk gelecek şekilde bir üçgen çizimiyle anlattığı “Üçgen Aşk Kuramı”nı oluşturmuştur.
Aşkı renklere benzeten Lee, çok boyutlu bir aşk tanımı ortaya atmıştır. Ana renklerden yola çıkarak, arkadaşça aşk (mavi), oyun gibi aşk (sarı), tutkulu aşk (kırmızı) isimleriyle üçe ayırmıştır. Özgeci aşk, mantıklı aşk, bağımlı aşk ise birincil renklerin bileşiminden oluşan ikincil renklere benzetilmektedir. (Özgeci aşk = tutkulu aşk + arkadaşça aşk, Bağımlı aşk = tutkulu aşk + oyun gibi aşk, Mantıklı aşk = oyun gibi aşk + arkadaşça aşk) Uştuk’un (2016) araştırmasında 14-18, 18-25, 40 yaş ve üstü olmak üzere üç yaş grubunun besledikleri aşk tipleri tespit edilmiştir. Buna göre ergenlikteki 14-18 yaş aralığındakiler tutkulu aşk, 18-25 arasındakiler romantik aşk, 40+ bireyler ise şefkatli aşk sergileme yönünde eğilimli bulunmuşlardır.
Her bireye göre farklılaşabilen aşk tanımı, peki size göre nasıldır? Sizin için aşk hangi anlamı taşır? Dilerseniz bunu yorum olarak ekleyebilirsiniz, esenlikler diliyorum.
Kaynaklar:
Atak, H., & Taştan, N. (2012). Romantik ilişkiler ve aşk. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 520-546.
Uştuk, Ö. G. O. (2016). Aşk örüntüleri üzerine bir anlatı analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(3), 59-70.
