Çiğ Köfte

Milat’tan önce Nemrut, Hz. İbrahim’i (a.s.) yakmak için karar verip halka emir vererek tüm odunlar ve ağaçları toplatarak büyük bir ateş yaktırmak ister. Halkın elinde yemek yapabilmek için odun kalmamıştır. Nemrut ateş yakmayı da yasaklamıştır.

“Bir gün bir avcı avladığı ceylanı evine getirerek eşinden pişirmesini ister ve eşi ise Nemrut’un ateş yakılmasının yasakladığını ve odunların toplandığını açıklar. Avcı adam bu olaya boyun eğerek çözüm üretmeye başlar ve avladığı ceylanın arka ayağının etini ayıklayarak taşla döve döve ezer ve tamamen et hamur gibi bir toplayıcı kıvam alır, bulgur tuz biber vb. malzemeler ile iyice yoğurarak çiğ köfteyi yoğurmuştur. Bir avcı ailesi tarafından bulunmuştur.”

İsotun ana vatanı Şanlıurfa’dır. Orijinal çiğ köfte et ve isot ile yoğrulduğuna göre çiğ köftenin esas ana vatanı Şanlıurfa’dır. İlerleyen zamanlarda Adıyaman’da farklı yorumlanarak Adıyaman mutfağına eklenmiştir.

ÇİĞ KÖFTE MALZEMELERİ

• 5 çay bardağı köftelik bulgur (esmer)
• 200 gram yağsız et
• 3 yemek kaşığı biber – domates salçası (karışık)
• 1 yemek kaşığı köfte baharatı (yeni bahar)
• 1 yemek kaşığı domates kurusu (toz)
• 5 yemek kaşığı isot biberi
• 4-5 diş sarımsak
• 1 adet orta boy soğan
• 1 adet büyük boy limon
• 1 çay kaşığı karabiber
• 1-2 su bardağı zeytinyağı
• Yarım demet maydanoz
• 3-4 adet domates püresi
• Tuz
• Tarifim 5 kişiliktir. Her 1 kişi için 1 çay bardağı köftelik bulgur ve 1 yemek kaşığı isot kullanılır.

ÇİĞ KÖFTE YAPILIŞI

• Öncelikle isot biberimizi ıslanılacak kadar zeytinyağı ile ıslayalım.
• Yoğurma leğenimize çok küçük doğradığımız soğan, sarımsak, salça, kuru domates ve limonu alalım ve biraz yoğuralım. (Amaç; yerken soğanın ağıza gelmemesidir. Kesinlikle soğan rendelenmez, çok küçük olacak şekilde doğrayalım.)
• Köftelik bulguru ve isotu da ekleyerek yoğurmaya devam edelim (Püf nokta; bu işleme kadar su veya başka bir şey ile yumuşatmaya çalışmayın. Hızlı hareketlerle yoğurmanızda şişmemesi için fayda var.)
• Salça, isot, köftelik bulgur iyice karıştı ise su ihtiyacı gereklidir. İmkân var ise domates püresi ile yok ise buz ile yoğurmaya devam ederiz. (su bulguru şişirtecek lezzetinde kayıp olacaktır, bu sebepten su kullanmıyoruz.)
• Ayrı bir yerde et, karabiber, tuz ve yeni bahar (köfte baharatı) güzelce yoğrularak etin pişimi sağlanılır. (Bu işlem direk uygulanırsa köftede koku olur.)
• Yoğurduğumuz et ve bulguru bir araya getirip yoğurmaya devam edelim. Bulgur çıtır olmayacak şekilde yoğrulur…
• Tamamen yoğrulduğundan emin olduğumuzda ince kıyılmış maydanozu ve yetecek kadar zeytinyağını ekleyerek harmanlayalım.
• Elimizi hafif suya değdirerek ıslatıp avucumuzun içi ve 3 parmağın izinde sıkalım. Marul veya lavaşta servis yapabiliriz.
• Şanlıurfa’da sıra gecelerinde ve kına gecelerinde çokça yoğrulur, gelen misafirlere ikram edilir.
• Yağsız etimizi imkân var ise taş arasında iyice ezelim imkân yok ise mutfak robotunda iyice çekelim et birbirini tutuyor olacak.
• Yoğurma kabının (leğen) özelliği bakır olmasıdır.
• Eğer yazın yapacak iseniz buz ile yoğurmanız lazım, kışın yapacak iseniz rendelenmiş domates ile yoğurmanızda lezzeti yoğun olacaktır.