Size hiç intikam aldınız mı diye sorsam rahatsız olursunuz. Belki de aklınıza kanlı film sahneleri gelir. Ya da komşunuzun gürültü yaptığı bir zamanda siz de televizyonunuzun sesini sonuna kadar açmışsınızdır ve bunu düşünürsünüz.
İnsan intikam alma isteğinden öyle ya da böyle bir şekilde uzak duramaz. Bunu sürekli düşünür. Bu duyguyu kendinden uzak tutamaz. Peki insan nasıl intikam alır. Bunun bir matematiği var mı? Evet var. Birincisi insan bir başkasının değerli eşyalarına zarar vererek intikam alır. Bunu genelde aile içinde, kardeşler arasında, ebeveyn ve çocuk arasında görürüz. Bazen bir kardeş diğer kardeşinin oyuncağını kırarak ondan intikam alır. Bir başka yöntem ise hayatı karşıdaki kişiye zorlaştırarak yapılır. İntikam almak istediğimiz kişinin eşyalarını saklamak gibi. Arabasının anahtarını saklarız. Üçüncü bir yöntem ise o kişinin sinirlerini bozarak intikam almaktır. Birinin telefon numarasını değişik bir şekilde ifşa edersin. Bir erkeksen ve kız arkadaşınla aran bozuksa onun telefon numarasını sosyal medyada ben eskort bilmem kim diye yayarsın. Diğer bir intikam şekli toplum içinde o kişiyi rezil etmektir. Seni aldatan eşini herkesin ortasında ifşa etmen buna örnek olarak gösterilebilir. İnsanlar bunu özellikle son zamanlarda sosyal medya aracılığı ile yapıyorlar. Fakat o kişi de boş durmaz o da size bir karşılık vermek için fırsat kollar. İntikam işte böyle bazen bir kan davası şeklini alır. Beşinci yöntem ise ilahi adaletten yardım dilemektir. Mesela ‘’Allah Belanı Versin’’ demek gibi hatta bazıları bunu ‘’Allah Belanı Vermesin’’ diyerek güya durumu biraz yumuşatarak yapmaya çalışır ama aynı şey, ha versin demişsin ha vermesin. Değişen bir şey yok. İlahi adalet bekleyen kişinin kendisi daha büyük bir felakete uğrayabilir. Bu nasıl olur? Başına Allah’dan bir felaket gelmesini istediği kişiye hiçbir şey olmayınca bu sefer dönüp kendi inançlarını sorgulamaya başlar. Şöyle söyleyebilir. ‘’Bak ilahi adalet diye bir şey yokmuş, yapanın yanına kar kalıyormuş’’ gibi düşüncelere kapılabilir. Bazen de insan kendisinin daha iyi durumda olduğunu göstererek intikam almak ister. Sosyal medyada sürekli mutlu anlarının, gittiği eğlence yerlerinin, arkadaşlarıyla olan mutlu hallerinin fotoğraflarını yayınlar. Öğretmenleri tarafından kötü muameleye tabi tutulan öğrenciler de bunu çok ders çalışarak yaparken içlerinde şöyle söyleyebilirler ‘’Bak onu utandıracağım’’ Bu söylediğim sanki öç almanın olumlu bir şekli gibi görünebilir ama intikam hissiyle hayatın size sağlayacağı yakıt kısa süreli olacaktır. Bunu uzun döneme yayamazsınız. O öğrencinin başarısı da uzun soluklu olmayacaktır. İntikam sizin yakıtınız olmasın, o saman alevi gibidir, sizi yarı yolda bırakır. Hem başkalarına karşı kendinizi çok mutluymuş gibi göstermeye çalışmak kendini kandırmaktan başka bir şey değildir. Belki de gerçekten size samimi olarak destek sağlamak isteyen bir kişiyi farkında olmadan kendinizden uzaklaştırırsınız. İnsanın etrafına karşı üzüntüsünü göstermemeye çalışması onu daha da öfkeli hale getirir. Nedense öfkemizi göstermek üzüntümüzü göstermekten daha kolay geliyor bizlere. Bir diğer intikam şekli ise aşırı derecede iyi davranarak intikam almaktır. Buna karşıdakini iyilikle dövmek de derler. Burada amaç karşıdaki kişiyi mahcup etmek, yaptığı yanlışı fark etmesini sağlamak, onu yaptığından utandırmaktır ama karşıdaki kişi bunu anlayacak mı? Anlamazsa sonuç yine bir hayal kırıklığı olur. Bir diğer öç alma şekli pasif durarak kendisine ihtiyaç duyulmasını beklemektir. Karşıdakinin bize işinin düşmesini bekleriz. Bunlar intikamın ayaklarına gelmesini bekleyenlerdir. Bunu özellikle iş ortamında sık kullanırız. O kişi size ihtiyaç duyduğunda sonuç alamaz ve bizde böylece mesajımızı iletmiş oluruz. Mesela birisi sürekli senin yaptığın yemeği eleştiriyorsa yemek yapmazsın ve intikamını almış olursun.
Peki intikam almanın insana bir faydası var mı? Aslında evet biraz var fakat bu çok kısa süreli bir his. Şöyle söylersem daha kolay anlaşılacaktır. ‘’İntikam tatlıdır ama bu tat ağızda uzun süre kalmaz’’. İntikam almak sorunlara kalıcı bir çözüm getirmeyeceği gibi bunu yapan kişi uzun vadede sorunları gözünde daha da büyütmüş olur. Bu iş öyle filmlerdeki gibi olmaz. Filmlerde intikam alınınca perde kapanır ama gerçek hayatta böyle değildir. Bazen intikam almak orantısız bir şekilde de gerçekleşebiliyor. Boşanan eşini öldürmek ya da bir öğrencinin arkadaşlarına kızınca daha sonra okula gelip herkesi silahla taraması gibi. Bazen bir kişiden intikam alırız ama o kişi ne olduğunu anlamaz bile. İntikam hissiyle yaşayan kendisini sürekli kurban rolünde görür ve bu rolü üzerinden bir türlü atamaz. Gerçek hayata ulaşmak için bağlı olduğu zincirlerden bir türlü kurtulamaz. Bir restoranda garsona karşı intikam hissiyle saygısız davranır sonra da acaba garson getirdiği yemeğe bir şey yaptı mı diye içi içini yer.
Bir suç işlendiğinde tabi ki cezasız kalmamalı, Kanunlara göre gereken cezalar verilmeli. Fakat bireysel anlamda bahsetmiş olduğum şekilde cezalar vermeye kalkışmak uzun vadede sizin için zararlı olacaktır.
Peki intikam hissiyle nasıl mücadele edeceğiz? Bunun yolu affetmekten geçiyor. İnsanda öç alma hissi vardır demiştim, bu çok normal. Bununla başa çıkmaya çalışmayın. Belki eksik bildiğiniz şeyler var. Karşı tarafı birinci ağızdan dinlediniz mi? Çoğu cinayet anlık öfkelerden kaynaklanıyor. O kişi belki on saniye beklese o cinayet işlenmeyecekti. Tabi pasifte olmayın. İnsanda öfke duygusu boşuna verilmemiştir. Öfke duygusu olmasa kendimizi savunamazdık. İnsanda belli bir seviyede öfke olması gerekiyor. Yoksa kendimizi tehlikelere karşı nasıl koruyabilirdik. Bir caniye karşı sevdiklerimizi nasıl koruyabilirdik. Her şeyin dengeli olması bu açıdan önemli. Ve şunu yapın intikam almak istediğiniz kişiyle konuşun, belki sizden özür dileyecek bazen de geri çekilmek en doğru yoldur çünkü biri sürekli sizin üstünüze geliyorsa ve siz de ona karşılık verdikçe bu iş uzar ama siz onu umursamayıp bir köşeye çekildiğinizde bu sefer karşıdaki kendisini çok kötü hissedecektir. Umursamaz olmak öç alma ve intikam duygusuyla başa çıkmanın gerçekten etkili bir yöntemi. O kişileri hayatınızdan çıkartın ve unutun. Hala intikam almak istiyor musunuz?