Kelimeler; farklı dillerde farklı anlam veya mânâlar taşıyan; insanların, duygu, düşünce ve fikirlerini ifade etmek için sözlü ve yazılı iletişimde çok önemli rolleri olan aracı ve taşıyıcı unsurlardır. Bazı kelimelere kişi kullanım ve ifade gücüne göre farklı anlamlar da yükleyebilir. Bunlar gerçek, mecazi veya mizahî gibi anlamlar olabilir.
Kelimeler; kalbin, aklın ve ruhun sesidir. Bunlardan gelen sesleri kelimeler, mânâ ve anlam yükleri yüklenip bir lojistik gibi taşımacılık görevi yapmaktadır.
Kelimelerin Gücü ve Etkisi
Kelimeler; kullanım yerine, zamanına, tonuna, vurgusuna ve kullanıldığı kişi veya kişilere, hitap edilen mevki ve makama ve imlâsına göre farklı güç ve etkide olabilecek kadar hassastır ve dikkat edilmesi gereken iletişim unsurlarıdır.
Aynı kelimeyi bile aynı kişiye farklı tonlarda ve vurguda söylemek bile farklı anlamlar şeklinde farklı algılara sebebiyet verip farklı geri dönüşümlü tepkilere neden olabiliyor. Bu geri dönüşümlü tepki; karşıdaki kişide bir hoşgörü, tebessüm, olumlu ve güzel davranışlar şeklinde bir tepkiye veya davranışa sebep olduğu gibi; karşıdaki kişide öfke, sinirlilik, saldırgan, küfürlü ve şiddet içerikli gibi olumsuz ve nâhoş tepki ve davranışlara da sebebiyet verebilir. Örneğin; birine yumuşak sesle; “gel” desek bu, karşıyı rahatsız etmeyen nazik ve hatta ricacı bir seslenme ve çağrı olur. Karşıdaki kişide olumlu bir algı ve tepkiye neden olabildiği gibi; yüksek sesle; “gel!” demek karşıyı rahatsız eden bir emir verici bir tarzda seslenmiş veya çağırmış gibi bir algı oluşturmuş oluruz. Bu da; karşıdaki kişiden daha bir üstünlük taslamış ve kişiye aşağılayıcı bir tonda söylemiş gibi bir algı oluşturmuş oluruz. Bu tarz bir söylem ile karşımızdaki kişiyi öfkelendirmiş, sinirlendirmiş, saldırganlaştırmış ve aynı ruh hâlinde bize tepki vermesine sebep olmuş oluruz ki; bu davranış hiç tasvip edilmeyen nâhoş bir davranıştır.
Farklı kelimeler gibi aynı kelimelerin söyleniş biçimleri de insan psikolojisi üzerinde farklı etkilere neden olabiliyor.
Kelimelerin bu gibi hassas kullanım ve anlamları nedeniyle sözlü ve yazılı iletişimde kullanımlarına çok dikkat edilmelidir. Duygu, düşünce ve fikirlerimizi doğru, düzgün ve anlaşılır bir şekilde ifâde etmekte kullanılan en önemli araç olan kelimeleri doğru zaman ve yerde kullanmak da çok önemlidir. Bir kelime, büyük bir savaş çıkartıp, bir kalbi kırabilir. Yine bir kelime büyük bir savaşı bitirip bir barışı getirdiği gibi, kırık bir kalbi onarabilir. Kelimeler, bir toplumun kimliğini oluşturan; dil, millet, uygarlık, tarih, edebiyat ve kültür gibi ayırıcı unsur ve araçlardır.
Konfüçyüs; “Bir kelime kararını, bir duygu hayatını, bir insan seni değiştirebilir.” sözü ile; bir kelimenin gücü ve etkisinin, insanın kararlarını değiştirme ve dönüştürmede nasıl bir rol oynadığını çok güzel bir şekilde ifade etmektedir. Kelimeler, doğru zaman ve zeminde ve tarzda kullanıldığında etkisinin büyüklüğü ifade edilemeyecek derecede kendini göstermektir. İletişimin temelinde sözler ve cümleler vardır. kelimeler olmadan söz ve cümleler de olamaz. Bu sebeple kelimeler olmadan doğru, düzgün, verimli ve sağlıklı bir iletişim ve diyalog da imkansızdır.
Honoré de Balzac; “Bir kelimenin insan hayatını değiştirdiği çok görülmüştür.” sözü ile; Kelimelerin insanların hayatlarına hükmetmenin gücünü ve etkisini ifade etmektedir. Bir kelime bir kararı ve hayatı değiştirebilir. Bir kelime insan ilişki ve iletişimlerini yerle bir edeceği gibi toparlayabilir. Kelimeler organize olup anlamlı cümleler kurup bir çok şeyi etkili bir şekilde ifade edebilir. Güç kelimelerde. Daha çok kelime bilen daha çok etkili ve güçlü cümleler kurup bir çok alanda etkili olabilir. Ve bu sebeple çok şeyleri değiştirebilirler.
Kelimeler olmadan sosyal ilişki ve iletişimler sekteye uğrar. Kimse kendini ifade edemez. Duygu, düşünce ve fikir paylaşımları olanaksız olur. İlim, bilim, sanat, edebiyat ve teknoloji gibi alanların gelişmesi çok güç olur. Bu yüzden biz kelimelere hayatımızdaki çoğu şeyi borçluyuz. Okuyup yazmak, iletişim, muhabbet, diyalog, dil, kültür, tarih, sanat ve daha bir çok şeyi kelimelere borçluyuz. Kelimeler bir toplumun en önemli değeri ve kimliğidir. Bazı kelimelerin etimolojik derinliğine indiğimizde kökünde medeniyet, tarih, kültür, sanat ve bir toplumum yapısını görmekteyiz. Kelimelerin oluşumu uzun süreçlerden geçmiştir. Bize hazır paket olarak sunulan bir dil veya kelimeler uzun bir tarihin ürünüdür. Kelimeler bize, tarihteki toplumların sosyolojisini, psikolojisini, kültür, sanat, edebiyat ve yaşam biçimini göstermektedir. Toplumun örf, âdet, gelenek, görenek gibi kısacası folklorik yapısı ile ilgili bilgi ve izlenimler vermektedir.
Kelimeler her toplumun en önemli temel değeridir. Kelimeler olmadan bir toplum kimliksel olarak var olamaz. Bir toplum ancak kelimeleri ile gelişmişlik gösterebilir, birbiri ile paylaşım içinde olabilir. Çünkü her iletişim dil ile olur ve Kelimeler olmadan bir dilin varlığından bahsetmek olanaksızdır. Kelimelerinize sahip çıkıp yeni kelimeler edinin. Kelimelerin çokluğu bir dilin zenginliğidir. Dili zengin olan daha çok etkili ve yetkili olur, daha cok ifâde ve ikna etme gücüne sahip olur. Çok kelime çok ifade ve ikna etme gücüdür. Ve çok ifade ve ikna eden çok etkili ve yetkili olur.
Okuyan okuyucu için bazı kelimeler;
AYN-ÜR RIZÂ: Kusur görmeden muhabbet ile bakan gözler.
BERCESTE: Güzel, seçilmiş, değerli, latif.
DEMOGRAFİ: Nüfus bilimi
DİLDÂDE: Gönül vermiş olan kimse, âşık.
EYYÂM-I BÂHUR: Yaz mevsiminin en sıcak ve en boğucu günlerine verilen ad.
İSTİHZA: Alay
LU’BETÜ’L-AYN: Göz bebeği.
MİHNET: Sıkıntı.
MİZANTROP: İnsansan nefret eden kimse, merdümgiriz.
NÜMÂYİŞ: Gösteri, gösteriş.
OD: Ateş
SİRYA: Özgürlüğü arayan cesur kadın.
Kelimelerle kalın…
İyi okumalar dilerim…
