Kelimeler uzun birer hikâyedir aslında. Nerede, nasıl ve ne zaman ne yaratacağını kestirmek ise zordur. Dünyanın binlerce dilinde binlerce farklı şekilde kullanılmaktadır kelimeler. Kimi zaman hüznü kimi zaman neşeyi taşır içinde. Başlangıcı bilinebilir ama sonu kestirilemez bile. İnsan denen okyanusun kelimeleri kullanma yetisinin gelişmiş olması ise çok kıymetlidir.
Bu kadar güçlü ve etkili olan kelimelerin kullanımı ise insanın mahirliğindedir aslında. Bir kelimeyle yeryüzünde birçok insanı etki altına almak ise mümkündür. Psikolojiden sosyolojiye, tarihten edebiyata kadar onlarca bilimin çıkmasında ise dolaylı bir etkisi bulunmaktadır kelimelerin. Tek bir etkiden ibaret değildir. Bütüncül ve geniş çaplıdır.
Peki insanı insan yapan kelimeler midir yoksa kelimeleri kullanma yeteneği midir?
Benim bu konudaki görüşüm kelimelerin varoluşudur. Çünkü kelimeler olmasaydı onları kullanma becerisi hiçbir işe yaramayacaktı. Kelimeler olmasaydı şu anda bu yazı olmayacaktı.
Kelimeler ve insanlar arasındaki etkileşimin de önemli olduğunu düşünüyorum. Çünkü her insan kendi bünyesinde binlerce kelimeyi ihtiva etmektedir. Bundan dolayıdır ki insan ve kelimelerin etkileşimi insan iletişiminin ayrılmaz parçasıdır.
Dünyanın en gelişmiş ülkesinde yaşayan insanla en gelişmemiş ülkesinde yaşayan insan arasındaki fark sadece zihninde taşıdığı kelimelerin sayısıdır. Sayısı az ya da çok olsun fark etmez kelimelerin varlığı asla sona ermeyecektir. Bu bile aslında kelimelerin gücünü göstermektedir bize.
Dedelerimizden, nenelerimizden duyduğumuz halk hikâyelerinin aslı sözlü kültürden gelmektedir. Sözlü kültür ise kelimelerin betimleme gücü sayesinde gelişmiştir. Anlatılan hikâyelerin bizi etkilemesi sadece anlatandan veya anlatılandan kaynaklı değildir. Anlatıma etki eden, anlatıma temel oluşturan kelimelerin gücüdür aslında.
Her kelime doğru kullanılmakta mıdır peki?
Ebetteki hayır. Çünkü tarihe bakılınca bir kelimenin kötü kullanımından veya kelimenin kötü olmasından kaynaklı birçok sorun da yaşanmıştır. Bundan dolayıdır ki kelimelerin gücüne boyun eğmekten ziyade, o gücü doğru bir şekilde kullanmak gerekmektedir.
Psikolojideki Gestalt Terapisinin özelliğine benzetiyorum kelimelerin gücünü ve sistematiğini. Çünkü Gestalt bütünün parçaların toplamından daha fazla olduğunu savunmaktadır. Ben ise kelimelerin bütününün ayrı ayrı hâlinin toplamından daha fazla olduğunu düşünüyorum.
Sonuç olarak bilmemiz gereken şudur: Kelimeleri doğru kullanmanın faydası, yanlış kullanmanın ise zararı vardır. Bunu belirleyen ise insanın kendisidir. İnsan, kendini iyi bir şekilde anlattıktan sonra kullanılan kelimeler az bile olsa sorun olmayacaktır.
