En son ne zaman gece vakti açık bir hava da gökyüzüne baktınız? Uzun yaz gecelerinin başladığı bu günlerde sizden küçük bir ricam var dostlarım. Bu gece. Gökyüzü müsait olursa eğer Orion Takım Yıldızını aramanızı istiyorum. Bilmeyenler için hemen tarif ediyorum.
Hemen hemen her gece gökyüzün de birlikte hareket eden ve gök ekvatoru dediğimiz çizgiye yakın halde yan yana sırlanmış üç adet yıldızı bulun.
(Daha belirgin olması için şuraya bir görsel bırakıyorum.)
Tam ortada eğik çizgi (slaş) işaretine benzeyen üç adet yıldızı görüyorsunuz. Hatta altında bulunan sıralı yıldızlar ve sağındaki küçük yıldız sayesinde oluşan şekil sanki bir uçurtmayı andırıyor. Şimdi bu gördüğünüz üç yıldız Orion takım yıldızının kemerini oluşturmakta.
Orion; kelime olarak avcı anlamına gelmekte. Eskiden yer yüzündeki ışığın, gökyüzünü engellemediği günlerde bu yıldızlar geceleri yol gösteren, karanlığı aydınlatan ve insanların duygularını derinden etkileyen simgelerle biliniyordu. İşte tarih boyunca eski insanlar bu yıldız grubunu, elinde kılıç ve kalkanı ile avlanan bir avcıya benzetmişlerdir.
Az önce bahsettiğim o üç yıldız da bu avcının bel bölgesini oluşturduğu için bu kısmın adı Orion’s Belt yani Avcının Kemeri olarak anılmaktadır.
Eski insanların kafalarında oluşan bu görüntünün daha iyi anlaşılması için bir görsel daha paylaşmak istiyorum.
Şimdi gelelim asıl konumuza. Bu yıldız kümesin de avcının koltuk altına denk gelen yıldıza dikkatinizi vermenizi istiyorum.
Görselde rengi turuncuya çalan bu yıldızın adı Betelgeuse’ dir. (Okunuşu Bidıl-juis gibidir ki bu isimde 80’li yıllarda Tim Burton güzel bir film çekmişti.) Anlamı ise açıkça “Koltuk altı” demektir. 🙂
İşte bu yıldız belki bugün belki yüz bin yıl sonra patlamak üzere dostlar.
Yüz bin rakamı size çok gelebilir ama astronomik ölçekte aslında bu her an demek oluyor. 🙂
Yıldız bize dört yüz otuz ışık yılı uzaklıkta olması nedeniyle hali hazırda patlama gerçekleşmiş dahi olabilir. Bu yüzden biz olayın gerçekleşmesi durumundan ancak yedi yüz yıl sonra görebileceğiz.
Normalde beyaz renge sahip çok parlak bir yıldız iken çıplak gözle gözlemleyebileceğiniz üzere artık aynı Mars gibi turuncu olarak parlamakta. Elli yıllık gözlemleme neticesinde yıldız, şu an en sönük durumunda bulunuyor.
Bu beni çok heyecanlandırıyor. Çünkü küçük bir ihtimalde olsa günümüz insanlığının, meydana gelecek olan süpernovaya yani yıldız patlamasına canlı olarak tanıklık edebilecek olmamız…
Yıllardır ne zaman gece dışarı çıksam, bulutsuz bir hava varsa gökyüzüne bakıp o turuncu yıldıza merak içinde bir kez olsun bakmadan edemiyorum.
Günün birinde belki süpernova gerçekleştikten sonra günlerce gökyüzünde kalacak olan bu görsel şöleni görebilirim.
Kim bilir?
Güzel bir Yazı olmuş zevkle okudum